Schoolplaten voor maatschappijleer

Als de naam Isings valt, dan weet iedere geschiedenisleraar precies om wie het gaat. Deze allang overleden schilder maakte veel illustratie van taferelen uit de geschiedenis. In veel scholen hangt zijn werk nog aan de wand. Beelden zijn belangrijk, het maakt een onderwerp visueel en inzichtelijk, ook voor een vak als Maatschappijleer. Maar waar halen wij onze hedendaagse illustraties vandaan?

Een echte Isings, 18e eeuws Amsterdams straatbeeld
Een echte Isings, 18e eeuws Amsterdams straatbeeld

Waar The Big Picture van de Boston Globe vroeger nog de enige was, heeft tegenwoordig ieder journalistiek medium wel een eigen ‘foto’-afdeling op de website. Hieronder een selectie van waar ik zelf regelmatig foto’s vandaan haal voor mijn lessen. Veel ‘struin’-plezier. Geef gerust tips door in de reacties!

 

Persconcentratie in 2014

In 2011 had Lukas de persconcentratie in Nederland uiteengezet, het leek mij een goed idee om die eens bij te werken naar vandaag.

Als we het in de les hebben over persconcentratie, dan spreken we vooral over John de Mol (Talpa) of kijken we naar het buitenland met Rupert Murdoch (News Corporation) of een Silvio Berlusconi (Mediaset). Maar wat zijn nou de mediabedrijven van Nederland en hoe verhouden zij zich tot elkaar. We lichten de grootste nationale mediabedrijven uit, op het gebied van televisie, radio, internet en gedrukte media.

Persconcentratie Nederland 2014
Persconcentratie Nederland 2014

Interessant bij het herschrijven van dit artikel is met name de inkomsten bij deze mediareuzen in vergelijking met 2011, zo gaat TMG (van o.a. de Telegraaf) er ruim 100 miljoen op achteruit. Wegener (van diverse regionale bladen) had in 2009 nog 1,4 miljard omzet, is dat in 2013 nog 807 miljoen. Geheel tegen de tendens in maakt de Persgroep winst: 762 miljoen in 2009 naar 929,5 in 2014.

TMG (Telegraaf Media Groep NV)

  • Televisie
    WNL (officieel onafhankelijk opererend van TMG, maar op initiatief van De Telegraaf)
    PowNed (officieel onafhankelijk opererend als onderdeel van News Media, een dochteronderneming van TMG)
    SBS (6% aandelen)
  • Radio o.a.
    SkyRadio
    Radio Veronica
    ClassicFM
  • Internet o.a.
    GeenStijl
    Hyves
    Spitsnieuws
    Relatieplanet
    Speurders.nl
  • Kranten
    De Telegraaf
    Metro
    diverse regionale dagbladen
  • Tijdschriften
    Privé
    Autovisie

Omzet TMG in 2013: 542,2 miljoen

Koninklijke Wegener NV (voor 86% in handen van het Britse Mecom)

  • Kranten o.a.
    De Stentor
    Brabants Dagblad
    Eindhovens Dagblad
    BN/De Stem
  • Internet
    Funda

Omzet Wegener in 2013: 807,9 mljoen

De Persgroep NV

  • Radio
    Q-Music
  • Kranten
    AD
    De Volkskrant
    Het Parool
    Trouw
  • Internet
    Tweakers.net
    Autotrack

Omzet De Persgroep in 2012: 929,5 miljoen, inclusief internationale inkomsten: De Persgroep is groot in België met o.a. mediamerken als VTM (radio) en Het Laatste Nieuws en De Morgen (kranten)

RTL Nederland BV  & G+J Uitgevers CV (beide voor ruim 70% in handen van Bertelsmann SE&Co

  • Televisie
    RTL 4, 5, 7, 8
  • Radio
    Radio 538
    Radio 10 Gold
  • Tijdschriften
    Quest
    National  Geographic

Omzet RTL Nederland in 2013: 445 miljoen, Bertelsmann heeft een aandeel van 73,7% in RTL Nederland. De overige 26,3% zijn in handen van Talpa Media.

Sanoma Group

  • Televisie (dit samen met John de Mol)
    SBS
    Net 5
    Veronica
  • Tijdschriften (o.a.)
    Veronica Magazine
    Libelle
    Donald Duck
    Margriet
    LINDA.
    Mikro Gids
    AVROBode
  • Internet
    nu.nl
    tvgids.nl

Omzet Sanoma Group in 2013: 266,9 miljoen

NPO (Nederlandse Publieke Omroep)

  • Televisie
    NPO 1, 2, 3
    BVN,
    NPO Politiek
    NPO Nieuws
    Z@ppelin
    FunX
  • Radio
    Radio 1, 2, 3, 4, 5

In 2013 heeft de NPO een budget van 790,4 miljoen vanuit de overheid, STER-inkomsten 207,6 miljoen, totaal: 998 miljoen.

En hoe zit het met John de Mol dan?

Tegenwoordig is John de Mol eigenaar van zijn  ‘Talpa Media’ en ‘Talpa Beheer’, deze bedrijven hebben aandelen in:

  • RTL Nederland (26,3% belang)
  • Endemol (33% eigenaar via investeringsmaatschappij)
  • SBS (33% eigenaar samen met Sanoma)

De Nederlandse Mededinginsautoriteit heeft besloten dat hij door de aankoop van aandelen SBS (in 2011) zijn aandelen in RTL Nederland moet verkopen (in 2014) om zo de invloed van de Mol op de keuzevrijheid van de kijker te beperken en zo pluriformiteit te kunnen garanderen.

Meer lezen?

Het zit eigenlijk nog veel ingewikkelder in elkaar dan ik hierboven schets, mocht je meer willen lezen, dan raad ik de website mediamonitor.nl aan. Het Commissariaat van de Media houdt hier alle informatie bij over de Nederlandse mediabedrijven.

Blendle: De nieuwe krant in de klas

Toen ik nog op de lerarenopleiding zat, wilde ik me als jonge maatschappijleer student ook zodanig profileren. Zo was het afgelopen met SBS6 kijken en nam ik een abonnement op de Volkskrant. In mijn eerste jaar als leraar kwam ik iedere ochtend netjes met de krant onder mijn arm de personeelskamer binnen. Vanaf dat moment begon ik vooral papier te verzamelen, het dagelijkse nieuws las ik vluchtig op internet en alleen de zaterdageditie kon mijn volledige aandacht krijgen. Anderhalf jaar later had ik stilletjes mijn abonnement weer opgezegd.

Tegenwoordig kan ik mijn vakgenoten weer recht in de ogen aan kijken, want ik heb Blendle. Ieder weekend, soms in de avond en zeker in vakanties struin ik daar kranten en tijdschriften af. Van het keurige NRC en Volkskrant tot het AD en de Telegraaf, ik lees het. Maar ik gebruik het ook juist in de klas en het is er ideaal voor!

Krantenkiosk van Blendle
Krantenkiosk van Blendle © Blendle

Vijf tips om Blendle in de klas te gebruiken:

1. Analyse van de krant
Het analyseren van een krant is kei gemakkelijk. Altijd gebruik maken van de laatste edities en de verschillende voorpagina’s direct op het scherm. Kies voor het overzicht van kranten, maak het scherm wat minder hoog en je hebt zo vier verschillende actuele kranten op een rij. Je klikt heel gemakkelijk door om de binnenkant van een krant te bekijken. Desnoods in twee verschillende vensters.

2. De dag van vandaag
Hoewel het programma van maatschappijleer een druk programma is, ziet elke leraar maatschappijleer, als het goed is, het belang van het bespreken van de actualiteit in zijn les. Door middel van de voorpagina’s van kranten of de pagina ’trending’ zijn er volop mogelijkheden om de actualiteit aan te rijken en te bespreken.

3. Artikelen zijn zo geprint
Het uitknippen van stukjes en dat 30x kopiëren behoort nu echt tot het verleden. Via Blendle is een artikel zo overgenomen, het biedt het zelfs als mogelijkheid aan om het in een mooi formaat, inclusief bron en huisstijl te laten afdrukken.

4. Voorbeelden en verdieping
Toen ik vorig schooljaar bezig was met de begrippen preventie en repressie kwam de Quest met een artikel hierover. Prettige voorbeelden voor in de les om moeilijke begrippen wat dichterbij te brengen. Blendle bevat vele verschillende tijdschriften die raakvlakken hebben met ons vak: De Quest, Vrij Nederland, de Groene Amsterdammer, Historisch Nieuwsblad, Filosofie magazine en zelfs de ‘Maarten’.

5. Gratis aanmelden inclusief zakgeld
Het aanmelden op Blendle is gratis. Sterker nog, je krijgt er zelfs een beetje zakgeld (€2,50) bij. Al besteed je geen geld aan het kopen van artikelen, het kranten- en tijdschriftenovericht geeft al een mooi beeld van ons medialandschap. Bestaande krantabbo’s kunnen overigens gekoppeld worden, dan kun je jouw krant gratis lezen. Blendle biedt zelfs mogelijkheden om leerlingen zelfstandig aan de gang te laten gaan en ze een beetje aan het lezen te krijgen.

Volop mogelijkheden dus voor het gebruik van Blendle in de klas. Mocht je zelf ook Blendle gebruiken in de klas? Deel je ideeën in de reacties.

Opdrachten thema criminaliteit

Opdrachten thema criminaliteit
Afbeelding: Methode M

Criminaliteit is van alle tijden. Vanaf de eerste samenlevingen hebben we te maken met asociaal gedrag. Om asociaal gedrag te voorkomen voeden we onze kinderen op met regels, een heleboel regels. Vaak gaat dat hartstikke goed en kunnen we prettig met elkaar samen leven. Maar soms gaat het ook wel eens fout…

Methode M heeft een aantal opdrachten gemaakt die passen bij het thema criminaliteit.

Lees verder

Opdrachten thema media

Opdrachten thema mediawijs
Afbeelding: Methode M

Zonder dat je het misschien door hebt speelt ‘de media’ een grote rol in je leven. We Facebooken en YouTube’en er op los. We bekijken en we maken video’s en het lijkt allemaal gratis. Toch verdienen bedrijven heel veel geld aan ons.

Methode M heeft een aantal opdrachten gemaakt die passen bij het thema media.

Lees verder

Opdrachten thema cultuur

Opdrachten thema multiculturele samenleving
Afbeelding: Methode M

Je hebt vast wel eens gehoord van het woord cultuur. De Nederlandse cultuur, de Marokkaanse cultuur, de joodse cultuur of een jeugdcultuur. Maar wat wordt ermee bedoeld?.

Methode M heeft een aantal opdrachten gemaakt die passen bij het thema cultuur.

Lees verder

Opdracht Verzorgingsstaat

Opdracht maatschappijleer verzorgingsstaat
Foto: Dominik Lange

We noemen Nederland een verzorgingsstaat. Een staat waarin de overheid zorgt voor haar inwoners. Dit doet ze bijvoorbeeld door te zorgen voor een inkomen voor oude mensen, mensen die zwanger zijn of mensen die echt niet kunnen werken.

In deze les leren we leerlingen wat de verzorgingsstaat is, hoe de overheid zorgt voor een bestaansminimum en wat het verschil is met een participatiesamenleving.

Bekijk deze opdracht op Methode M

Deze opdrachten zijn een onderdeel van Methode M, de lesmethode voor burgerschap, maatschappijleer en maatschappijkunde. Neem een gratis proeflicentie van 3 weken.

Opdrachten thema pluriforme samenleving

Opdrachten thema multiculturele samenleving
Afbeelding: Methode M

Nederland is een multiculturele samenleving. Dit is een samenleving waar mensen met verschillende afkomst en cultuur samen leven. Deze culturen zijn zichtbaar op straat, in de media, politiek en regelmatig onderwerp van discussie.

Methode M heeft een aantal opdrachten gemaakt die passen bij het thema de pluriforme samenleving.

Lees verder

Opdracht thema politiek

Opdrachten thema politiek
Afbeelding: Methode M

De politiek speelt een belangrijke rol in onze samenleving. Daarom is het belangrijk dat je weet hoe het politieke systeem in Nederland werkt en hoe de regels in Nederland tot stand komen.

Methode M heeft een aantal opdrachten gemaakt die passen bij het thema politiek.

Lees verder