Portfolio voor Burgerschap ✅

Leerlingen moeten zich kunnen ontwikkelen volgens de kernwaarden van de wet op burgerschapsonderwijs. Scholen moeten aantonen dat zij structureel werken aan burgerschap.

Wij hebben de oplossing die op elk niveau van onderwijs kan worden geïntegreerd.

Lees verder

Nieuwe kerndoelen burgerschap

Na bijna twee jaar vol ongeduld werden in maart 2024 eindelijk de nieuwe conceptkerndoelen gepresenteerd. Een team van leraren, vakinhoudelijke experts en curriculumexperts heeft de oorspronkelijke bouwstenen van curriculum.nu aangescherpt en geactualiseerd.

Lees verder

Burgerschapsonderwijs groeit!

De aandacht voor burgerschapsonderwijs groeit en wij groeien mee. Daarom komen we met extra differentiatie voor onze lessen burgerschap. Daarmee heb je dezelfde burgerschapsinhouden, maar nu passend voor ieder niveau.

Lees verder

De wet op burgerschap en de inspectie

De onderwijsinspectie heeft in het kader van het masterplan basisvaardigheden burgerschap extra aandacht voor de wet op burgerschap en hoe scholen deze toepassen. Wanneer een school onvoldoende kan aantonen daadwerkelijk aan burgerschap te werken krijgt ze van de inspectie een herstelopdracht.

Wat zijn de eisen voor scholen omtrent burgerschap?

De enige wettelijke eis die wordt gesteld, is de “Wet op het Burgerschap”. Tot het moment dat de conceptkerndoelen door de Tweede Kamer zijn goedgekeurd, geldt enkel de wet zelf. De bouwstenen, de conceptkerndoelen en de vier competenties van Ten Dam zijn slechts een houvast om je burgerschapsonderwijs op te bouwen.

Je moet dus voldoen aan de wet.

Lees verder

Basisvaardigheden burgerschap

De basisvaardigheden bestaan al lang: taal, rekenen en digitale geletterdheid. Het ministerie van Onderwijs heeft hier burgerschap aan toegevoegd. Na diverse internationale onderzoeken vindt men dat leerlingen op het gebied van burgerschap over onvoldoende kennis en vaardigheden beschikken. Leerlingen in Nederland moeten meer actief worden betrokken bij de samenleving en kennis krijgen over democratie, rechtsstaat, duurzaamheid en diversiteit.

De korte versie

  • Basisvaardigheden burgerschap zijn sociale en maatschappelijke vaardigheden die leerlingen nodig hebben om deel te nemen aan de samenleving.
  • Scholen moeten vanaf 2021 actief burgerschap en sociale cohesie bevorderen volgens een nieuwe wet.
  • Leerlingen moeten kennis opdoen over basiswaarden zoals vrijheid, gelijkheid en solidariteit, evenals het functioneren van de Nederlandse democratie.
  • Scholen moeten ook leerlingen helpen bij het ontwikkelen van een passende houding ten opzichte van mensen met andere opvattingen en leren hoe respectvol om te gaan met verschillen.
  • Gebruik Methode M voor burgerschap als lesmethode om je burgerschapsdoelen te halen.
Lees verder

Wat is burgerschap?

De wet op burgerschap biedt ruimte om zelf te bepalen wat burgerschap voor jou betekent. De wet geeft voornamelijk het kader waarbinnen je burgerschapsonderwijs maakt. Dus. Laten we even kort kijken naar de wet op burgerschap:

De school stimuleert actief burgerschap en sociale cohesie op de volgende onderdelen:

  1. De basiswaarden van de democratische rechtsstaat, de universele rechten en vrijheden van de mens en het handelen daarna op school.
  2. Het ontwikkelen van sociale en maatschappelijke competenties.
  3. Het bijbrengen van kennis over en respect voor verschillen in godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, afkomst, geslacht, handicap of seksuele gerichtheid en artikel 1 van onze grondwet.

De schoolcultuur moet hierin mee in overeenstemming zijn en de school. Leerlingen moeten hiermee op school kunnen oefenen. De schoolcultuur moet dit uitdragen, zodat docenten en leerlingen zich veilig en geaccepteerd voelen.

Bron: Wet op voortgezet onderwijs

Oke, maar wat is dan actief burgerschap?

Met actief burgerschap wordt bedoeld dat je deelneemt aan de samenleving. Dit houdt in dat je zelf het initiatief neemt om maatschappelijke problemen, zowel klein als groot, aan te pakken. Ook betekent dit dat je deelneemt aan het democratische proces, bijvoorbeeld door te gaan stemmen tijdens verkiezingen.

Het verschil tussen burgerschap en burgerschapsonderwijs?

Burgerschap houdt in dat mensen actief deelnemen aan de maatschappij. Met burgerschapsonderwijs probeert de school dit te stimuleren door leerlingen er letterlijk mee te laten oefenen.

Simpel voorbeeld: organiseer zelf scholierenverkiezingen. Of: laat leerlingen vanuit verschillende belangen en posities naar maatschappelijke problemen kijken.

Hoe ziet burgerschapsonderwijs eruit?

Een groot deel van het burgerschapsonderwijs zit al in de cultuur van de school, of in het docentschap zelf. Immers, je bent niet alleen een expert in een vak, maar ook een opvoeder en socialisator. Daarom worden veel basiswaarden al overgedragen in het dagelijkse contact tussen school en leerling.

Toch verdienen een aantal zaken wat meer aandacht, zoals het belang van een democratische rechtsstaat, het tolerante omgaan met onderlinge verschillen en de impact van maatschappelijke problemen op mensen in de samenleving.

Aan de slag met burgerschapsonderwijs

Burgerschapsonderwijs is dus een combinatie van de schoolcultuur en de dagelijkse omgang met elkaar, het leren over het belang van de democratische rechtsstaat en het aanleren van een aantal maatschappelijke en sociale competenties om onderlinge tolerantie en weerbaarheid te vergroten.

Het SLO heeft in opdracht van het ministerie van OCW kerndoelen gemaakt, deze zijn nu nog in concept, waarmee je in de onderbouw het burgerschapsonderwijs vorm moet geven.

En laten wij nu net een methode voor burgerschap hebben geschreven. Een methode die de ruimte laat op inhoud, maar ook op de praktische invulling. Neem gelijk een kijkje.

Heb je hulp nodig bij het integreren van burgerschap binnen de school? Wij werken samen met VRIE Burgerschapseducatie: advies, cursussen en meer voor scholen in het primair- en voortgezet onderwijs.