Week van de Mediawijsheid 2023 #hierniet

Wil je in de week van de mediawijsheid extra aandacht besteden aan dit onderwerp? Dat kan met het lesmateriaal van Methode M. Speciaal voor de week van de Mediawijsheid zetten we de onderstaande vier lessen gratis voor iedereen open.

Het thema van de Week van de Mediawijsheid 2023 is #hierniet

Als je actief bent op sociale media krijg je te maken met reacties. Vaak zijn deze positief, maar ook negatieve berichten kunnen de overhand krijgen. We hoeven het niet altijd met elkaar eens te zijn, maar er zijn grenzen. Haatspraak? Scheldpartijen? Kwetsende opmerkingen of ongepaste ‘humor’? #hierniet

Bron: weekvandemediawijsheid.nl

Deze vier lessen van Methode M zijn gratis te gebruiken

Sociale media afspraken

Telefoon, telefoon en nog eens telefoon! De hele dag zie je mensen kijken op hun telefoon. Deze les gaat over het gebruik van social media en hoe je daar samen afspraken over kunt maken.

Een les over het maken van afspraken in groepschats. (10 – 16 jaar)

Wat is nepnieuws?

Nieuws dat niet waar blijkt te zijn. Heb jij het wel eens meegemaakt? Iedereen kan nieuwtjes delen via sociale media maar zijn ze dan ook allemaal waar? In deze les leer je wat nepnieuws is.

Een les over het herkennen van nepnieuws. (10 – 16 jaar)

Dit is privé

Oké, wees eerlijk: Hoeveel tijd besteed jij aan TikTok, Snapchat, Instagram of Twitch? Méér dan je eigenlijk zou willen, of niet? Het werkt verslavend, hè?

Een les over TikTok en privacy. (14 – 18 jaar)

Sexting

Sexting is leuk en heel spannend. En het gebeurt al jaren! Ook toen er nog geen mobieltjes waren, werden er al spannende foto’s en video’s gemaakt. Deze kon je dan thuis stiekem bewaren in de kast. Maar nu gaat dat héél anders: een foto is zo gemaakt, verstuurd… en ook doorgestuurd. Oeps!

Een les over het verstandig omgaan met sexting. (14 – 18 jaar)

Het hele jaar mediawijs met jouw leerlingen? Bekijk dan ook eens de module Mediawijs voor maatschappijleer.

Opdracht: Israël-Palestina, gevoelige onderwerpen in de klas

De recente escalatie tussen Israël en de Palestijnen in de Gazastrook is volop in de media en houdt veel van onze leerlingen bezig. Wellicht komen leerlingen onrustig je les binnen met verhalen vol sensatie of schokkende videobeelden. Wat kun je dan doen?

Het doel van onze opdracht ‘Israël-Palestina, gevoelige onderwerpen in de klas’ is om leerkrachten een handleiding toe te reiken als het gaat om dergelijke onderwerpen bespreekbaar te maken. Je krijgt van ons handvatten hoe je welke afspraken kunt maken samen met de klas om het gesprek samen op een veilige en respectvolle manier aan te gaan. De les eindigt met een gedeelte voor leerlingen waarin zij zelf aan de slag gaan met het thema subjectiviteit in de media en het tegengaan van wij/zij-denken en polarisatie.

Deze gratis les van Methode M helpt jou om dit onderwerp, dat vaak als lastig wordt ervaren, bespreekbaar te maken in de klas. Doe er je voordeel mee en stay tuned op Methode M: de meest actuele methode voor maatschappijleer, maatschappijkunde en burgerschap!

Bekijk deze opdracht op Methode M

Deze opdrachten zijn een onderdeel van Methode M, de lesmethode voor burgerschap, maatschappijleer en maatschappijkunde. Neem een gratis proeflicentie van 3 weken.

De Tweede Kamerverkiezingen 2023 in de klas

Posters De Tweede Kamerverkiezingen 2023
© Methode M

Niets is leuker dan het behandelen van de module Politiek tijdens verkiezingstijd. Onze leerlingen, die niet altijd even goed op de hoogte zijn van wat er speelt in Den Haag, krijgen nu wél veel mee van het verkiezingscircus.

Ze zien de verschillende partijen met hun posters, en krijgen iets mee van de debatten op televisie en online. Het was al een spannende tijd en de mogelijke politieke veranderingen in Nederland maakt het nu nog extra aansprekend.

In deze blog verzamelen we de tools van van Methode M, maar ook daarbuiten om de Tweede Kamerverkiezingen 2023 extra aandacht te kunnen geven.

Lees verder

Opdracht: Coming Out Day

Iedereen is anders en in Nederland mag iedereen zichzelf zijn. Maar is dat wel zo makkelijk?

Op 11 oktober is het Coming Out Day. Wij maakten een speciale les over dit belangrijke onderwerp dat wat ons betreft zeker aandacht verdient bij maatschappijleer, burgerschap of wellicht een mentorles.

Het doel van onze Coming Out-les is dat leerlingen zich ervan bewust zijn dat iedereen anders is. We bespreken wat een coming out is, waarom hier een speciale dag aan is gewijd en we geven tips om klasgenoten of vrienden te steunen als ze worstelen met hun coming out.

In deze les vind je actuele voorbeelden die aansluiten bij de belevingswereld van de leerling. Tevens bevat de les kijktips voor verdieping in ‘uit de kast komen’, LHBTI+ en alles wat hiermee te maken heeft.

Deze gratis les van Methode M helpt jou om dit onderwerp, dat vaak als lastig wordt ervaren, bespreekbaar te maken in de klas. Doe er je voordeel mee en stay tuned op Methode M: de meest actuele methode voor maatschappijleer, maatschappijkunde en burgerschap!

Bekijk deze opdracht op Methode M

Deze opdrachten zijn een onderdeel van Methode M, de lesmethode voor burgerschap, maatschappijleer en maatschappijkunde. Neem een gratis proeflicentie van 3 weken.

Zomerupdate 2023

We hopen dat je een fijne vakantie hebt gehad! We hebben in ieder geval met veel plezier allerlei wijzigingen door mogen voeren aan onze lesmethode de afgelopen weken. We vertellen je in deze blog over alle veranderingen.

Lees verder

Basisvaardigheden burgerschap

De basisvaardigheden bestaan al lang: taal, rekenen en digitale geletterdheid. Het ministerie van Onderwijs heeft hier burgerschap aan toegevoegd. Na diverse internationale onderzoeken vindt men dat leerlingen op het gebied van burgerschap over onvoldoende kennis en vaardigheden beschikken. Leerlingen in Nederland moeten meer actief worden betrokken bij de samenleving en kennis krijgen over democratie, rechtsstaat, duurzaamheid en diversiteit.

De korte versie

  • Basisvaardigheden burgerschap zijn sociale en maatschappelijke vaardigheden die leerlingen nodig hebben om deel te nemen aan de samenleving.
  • Scholen moeten vanaf 2021 actief burgerschap en sociale cohesie bevorderen volgens een nieuwe wet.
  • Leerlingen moeten kennis opdoen over basiswaarden zoals vrijheid, gelijkheid en solidariteit, evenals het functioneren van de Nederlandse democratie.
  • Scholen moeten ook leerlingen helpen bij het ontwikkelen van een passende houding ten opzichte van mensen met andere opvattingen en leren hoe respectvol om te gaan met verschillen.
  • Gebruik Methode M voor burgerschap als lesmethode om je burgerschapsdoelen te halen.

Wat zijn basisvaardigheden burgerschap?

Bij vaardigheden moet je denken aan actief burgerschap en participatie. Kennismaken met vrijwilligerswerk, je mening kunnen beargumenteren, opkomen voor je rechten, participeren in het bestuur en respectvol kunnen omgaan met verschillen. Daarnaast moeten leerlingen ook weten hoe de Nederlandse democratie functioneert. Het SLO heeft de basisvaardigheden burgerschap uitgewerkt in zeven bouwstenen. We geven er voorbeelden van een vaardigheid bij.

  1. Vrijheid en Gelijkheid. Bijvoorbeeld: Het kunnen opkomen voor de eigen rechten en die van anderen.
  2. Macht en Inspraak. Bijvoorbeeld: Het kunnen deelnemen aan besluitvorming en het uitoefenen van invloed op de eigen leefomgeving.
  3. Democratische cultuur. Bijvoorbeeld: Het kunnen omgaan met diversiteit van meningen en het respecteren van de rechtsstaat.
  4. Identiteit. Bijvoorbeeld: Het kunnen reflecteren op de eigen identiteit en die van anderen.
  5. Diversiteit. Bijvoorbeeld: Het kunnen omgaan met verschillen tussen mensen en het kunnen voorkomen van discriminatie.
  6. Solidariteit. Bijvoorbeeld: Het kunnen bijdragen aan het welzijn van anderen en het kunnen omgaan met maatschappelijke vraagstukken.
  7. Digitaal samenleven. Bijvoorbeeld: Het kunnen omgaan met digitale media en het kunnen herkennen en voorkomen van online risico’s.

Hoe breng ik de basisvaardigheden voor burgerschap op orde?

De inspectie controleert op de volgende punten met betrekking tot burgerschapsonderwijs:

  • Of scholen en instellingen op een doelgerichte, samenhangende en herkenbare manier kennis over de basiswaarden van de democratische rechtsstaat bevorderen bij leerlingen en studenten.
  • Of scholen en instellingen de sociale en maatschappelijke competenties van leerlingen laten ontwikkelen die nodig zijn voor het samenleven in een democratische rechtsstaat.
  • Of de basiswaarden zichtbaar zijn op school en of leerlingen hiermee kunnen oefenen.
  • Of de school een omgeving biedt waarin iedereen zich geaccepteerd en veilig voelt.
  • Of scholen en instellingen voldoen aan de wettelijke eisen voor bevordering van burgerschap en sociale cohesie.
  • Of het bestuur haar zorgplicht invult met betrekking tot burgerschapsonderwijs.

Hoe maak ik de vertaling naar de lespraktijk?

Het begint altijd met een visie op burgerschapsonderwijs. Deze is dus niet voor alle scholen hetzelfde, omdat de school deze met eigen waarden mag invullen. Wel moet de visie voldoen aan de bouwstenen die door SLO zijn beschreven.

Hieruit komen concrete leerdoelen voort die je per leerjaar (voor alle leerjaren) formuleert. Deze leerdoelen koppel je aan je huidig onderwijsaanbod. Zo zie je op welke leerdoelen de school nog extra onderwijs moet inzetten.

Heb je hulp nodig bij het integreren van burgerschap binnen de school? Wij werken samen met VRIE Burgerschapseducatie: advies, cursussen en meer voor scholen in het primair- en voortgezet onderwijs.

Methode M voor burgerschap

Methode M heeft verschillende modulen voor burgerschap ontwikkeld. Er is een aparte module voor de onderbouw (leeftijd 12 tot 15 jaar: vmbo, havo, vwo met een differentiatie voor ISK- en praktijkonderwijs) en een module voor de bovenbouw (16 tot 18 jaar: vmbo, havo, vwo en mbo). Beide modulen bevatten 20 lessen die de samen de vier domeinen van burgerschapsonderwijs omvatten. De 20 lessen kunnen los van elkaar gebruikt worden. Dit geeft de school de vrijheid en ruimte om de lessen op verschillende plekken in te zetten. Bij het vak burgerschap, bij mentorlessen, in projectvorm.

In elke les staat een onderwerp centraal. De leerlingen verdiepen zich in dit onderwerp en gaan vervolgens zelf aan de slag. Ze verwerken de kennis via creatieve en actieve werkvormen. Ze maken zich de lesstof dus echt eigen door deze toe te passen in praktische opdrachten. De les wordt afgesloten met enkele reflectievragen. De leerlingen maken de opdrachten alleen, in een groepje of als klas. Deze keuzes zijn aan jou!

Nieuwe kerndoelen burgerschap

Op dit moment werkt een team van leraren, vakinhoudelijke experts en curriculumexperts aan de actualisatie van de kerndoelen van burgerschapsonderwijs. Vanuit het onderwijs is er behoefte aan het scherper stellen van wat burgerschap precies betekent.

Waarom worden er nieuwe kerndoelen voor burgerschap ontwikkeld?

Er is nu een aangescherpte wet burgerschap. Er zijn door SLO burgerkaarten ontwikkeld om de wet meer handen en voeten te geven. Desalniettemin blijft het onderwijsveld aangeven dat dit nog steeds onduidelijk is: op welke manier moet je er invulling aangeven. Voor scholen vormen kerndoelen een bekende leidraad om lessen of projecten op te baseren, juist omdat de inspectie streng toezicht houdt op het gebied van burgerschap.

Wat gaat er inhoudelijk veranderen?

De kerndoelen worden verdeeld in domeinen, subdomeinen en vervolgens in een concreet leerdoel. De inhoud komt voort uit de bouwstenen van het project curriculum.nu. Je mag verwachten dat alles vergelijkbaar geformuleerd gaat worden.

Nieuwe domeinen:

  • Oefenplaats voor democratie
  • Diversiteit
  • Democratische waarden
  • Samenleving en rechtsstaat
  • Inspraak
  • Maatschappelijke vraagstukken

“De school zorgt voor een veilige omgeving waarin alle leerlingen positieve ervaringen opdoen met democratische cultuur.”

Voorbeeld van een leerdoel

Deze domeinen en straks hun kerndoelen gelden voor het basisonderwijs en de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Voor de bovenbouw van het voortgezet onderwijs krijgt maatschappijleer een vernieuwing met uitbreiding van de burgerschapsdoelen.

Heb je hulp nodig bij het integreren van burgerschap binnen de school? Wij werken samen met VRIE Burgerschapseducatie: advies, cursussen en meer voor scholen in het primair- en voortgezet onderwijs.

Wat is de planning?

Eind 2023 worden de concept kerndoelen gepresenteerd. Deze worden een jaar “beproefd” (getest) op werkbaarheid. Na dit jaar worden ze vastgesteld en kunnen ze door scholen gebruikt worden.

Deze vaststelling vindt plaats door de Tweede Kamer. Hoe eenvoudig dit proces gaat is dan ook afwachten.

Op basis van het succes van de actualisatie van de eerste kerndoelen, komt er ook een actualisatie mens en maatschappij. Ook daarbij kijkt men of er burgerschapsinhouden in terug kunnen komen.

Methode M voor burgerschap

De burgerschapslessen van Methode M zijn ingedeeld volgens de vier burgerschapscompetenties: democratisch handelen, maatschappelijk verantwoord handelen, omgaan met conflicten en omgaan met verschillen. Iedere les besteedt aandacht aan de waarden (vrijheid & gelijkheid, macht & inspraak, democratische cultuur, identiteit, diversiteit enzovoorts) en vaardigheden (communiceren, overleggen, sociaal & politiek handelen enzovoorts) zoals omschreven door het SLO.

Op dit moment staan er twee modules online: Burgerschap Onderbouw (voortgezet onderwijs klas 1 en 2, praktijkonderwijs en ISK) en Burgerschap Bovenbouw (voortgezet onderwijs klas 3 en hoger, mbo). Elke module bestaat uit 20 lessen die los van elkaar zijn te gebruiken. De module voor de onderbouw behandelt de meer vormende onderwerpen over omgaan met elkaar en onze omgeving. In de module bovenbouw staan grotere maatschappelijke thema’s centraal.

Opdracht Ons slavernijverleden

Heb jij zaterdag 1 juli van dit jaar al gearceerd in je schoolagenda? Op deze belangrijke dag start het Herdenkingsjaar Slavernijverleden. Het is dan precies 150 jaar geleden dat slavernij werd afgeschaft in Nederland. Dit onderbelichte deel van onze geschiedenis verdient alle aandacht in de klas.

Daarom hebben wij hebben een les geschreven over de geschiedenis van de slavernij en de impact hiervan op de maatschappij van nu. Deze les maakt onderdeel uit van de burgerschapsmethode van Methode M en is deze maand gratis te gebruiken.

In deze les leren de leerlingen wat het slavernijverleden van Nederland inhoudt en wat de impact daarvan is op de hedendaagse maatschappij. Jullie staan samen stil bij waarom het belangrijk is om de afschaffing van de slavernij te herdenken en hoe dit verleden wordt herdacht. Met de ‘Kom in actie’ ga je met je leerlingen praktisch aan de slag door hen zelf een poster te laten maken voor de aankondiging van het Herdenkingsjaar Slavernijverleden.

Bekijk deze opdracht op Methode M

Deze opdrachten zijn een onderdeel van Methode M, de lesmethode voor burgerschap, maatschappijleer en maatschappijkunde. Neem een gratis proeflicentie van 3 weken.

Keuzeopdrachten worden actualiteitsopdrachten

Wellicht ken je de keuzeopdrachten van Methode M? Regelmatig boden we ze gratis aan bij grote maatschappelijke gebeurtenissen. Zo hebben we in de afgelopen twee schooljaren maar liefst 36 keuzeopdrachten ontwikkeld. Dit maakt dat we zijn gaan nadenken over de plaats die de keuzeopdrachten innemen in onze methode.

Dit betekent dat de keuzeopdrachten als losse module, en daarmee ook onderdeel van de volledige toegang, vervallen per schooljaar 2023-2024. Maar niet getreurd!

Actualiteitsopdrachten

We blijven met regelmaat gratis opdrachten maken over actuele vraagstukken, omdat we dit gewoon belangrijk vinden! Je vindt ze in de paarse band onder de modules. De keuzeopdrachten hebben we opgenomen in onze modules voor maatschappijleer, maatschappijkunde en burgerschap.

Burgerschap bovenbouw & mbo

Twaalf keuzeopdrachten zijn herschreven en in hun vernieuwde vorm onderdeel geworden van de nieuwe set burgerschapskaarten voor de bovenbouw en het mbo. In deze nieuwe lessenreeks introduceren we twintig maatschappelijke thema’s waar leerlingen mee te maken (zullen) krijgen in hun leven. De leerlingen gaan aan de slag met de lesstof, opdrachten, reflectieopdrachten en een grotere werkvorm waarin ze in actie komen voor een beter Nederland.

Deze set is los verkrijgbaar voor €9,95 per leerling.

Keuzeopdrachten per module

De overige keuzeopdrachten hebben we toegekend aan de verschillende modules. Ze zijn nu onderdeel van de module. Je krijgt ze er dus gratis bij als je modules bestelt.