De wet op burgerschap biedt ruimte om zelf te bepalen wat burgerschap voor jou betekent. De wet geeft voornamelijk het kader waarbinnen je burgerschapsonderwijs maakt. Dus. Laten we even kort kijken naar de wet op burgerschap:
De school stimuleert actief burgerschap en sociale cohesie op de volgende onderdelen:
- De basiswaarden van de democratische rechtsstaat, de universele rechten en vrijheden van de mens en het handelen daarna op school.
- Het ontwikkelen van sociale en maatschappelijke competenties.
- Het bijbrengen van kennis over en respect voor verschillen in godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, afkomst, geslacht, handicap of seksuele gerichtheid en artikel 1 van onze grondwet.
De schoolcultuur moet hierin mee in overeenstemming zijn en de school. Leerlingen moeten hiermee op school kunnen oefenen. De schoolcultuur moet dit uitdragen, zodat docenten en leerlingen zich veilig en geaccepteerd voelen.
Bron: Wet op voortgezet onderwijs
Oke, maar wat is dan actief burgerschap?
Met actief burgerschap wordt bedoeld dat je deelneemt aan de samenleving. Dit houdt in dat je zelf het initiatief neemt om maatschappelijke problemen, zowel klein als groot, aan te pakken. Ook betekent dit dat je deelneemt aan het democratische proces, bijvoorbeeld door te gaan stemmen tijdens verkiezingen.
Het verschil tussen burgerschap en burgerschapsonderwijs?
Burgerschap houdt in dat mensen actief deelnemen aan de maatschappij. Met burgerschapsonderwijs probeert de school dit te stimuleren door leerlingen er letterlijk mee te laten oefenen.
Simpel voorbeeld: organiseer zelf scholierenverkiezingen. Of: laat leerlingen vanuit verschillende belangen en posities naar maatschappelijke problemen kijken.
Hoe ziet burgerschapsonderwijs eruit?
Een groot deel van het burgerschapsonderwijs zit al in de cultuur van de school, of in het docentschap zelf. Immers, je bent niet alleen een expert in een vak, maar ook een opvoeder en socialisator. Daarom worden veel basiswaarden al overgedragen in het dagelijkse contact tussen school en leerling.
Toch verdienen een aantal zaken wat meer aandacht, zoals het belang van een democratische rechtsstaat, het tolerante omgaan met onderlinge verschillen en de impact van maatschappelijke problemen op mensen in de samenleving.
Aan de slag met burgerschapsonderwijs
Burgerschapsonderwijs is dus een combinatie van de schoolcultuur en de dagelijkse omgang met elkaar, het leren over het belang van de democratische rechtsstaat en het aanleren van een aantal maatschappelijke en sociale competenties om onderlinge tolerantie en weerbaarheid te vergroten.
Het SLO heeft in opdracht van het ministerie van OCW kerndoelen gemaakt, deze zijn nu nog in concept, waarmee je in de onderbouw het burgerschapsonderwijs vorm moet geven.
En laten wij nu net een methode voor burgerschap hebben geschreven. Een methode die de ruimte laat op inhoud, maar ook op de praktische invulling. Neem gelijk een kijkje.
Heb je hulp nodig bij het integreren van burgerschap binnen de school? Wij werken samen met VRIE Burgerschapseducatie: advies, cursussen en meer voor scholen in het primair- en voortgezet onderwijs.