Massamedia behandelen met radio, televisie of krant is zó 2016. Het jaar 2017 was wat mij betreft de definitieve doorbraak van de vloggers in de grote-mensen-wereld. Dylan, Kwebbel, Enzo, Furtjuh of Nikkie, wie kent ze niet. Jij straks in ieder geval wél. Deze 10 vloggers moet je als leraar (maatschappijleer) écht leren kennen:

#1. Nikkie / NikkieTutorials

8.387.368 abonnees, 702.836.456 totale views – Nederlands grootste YouTubester bereikt een enorm internationaal publiek met haar vlogs over make-up. “Zij snapt make-up” aldus mijn vriendin.

#2. Jordi / Kwebbelkop

7.712.986 abonnees, 2.891.201.765 totale views – Nikkie wordt op de voet gevolgd door Jordi a.k.a. Kwebbelkop. Deze jongen kletst – in het Engels – tijdens het gamen de oren van je kop en dat is dus leuk om naar te kijken. Volgens eigen zegge: miljonair. Hoe cool.

#3. Enzo / EnzoKnol

1.727.245 abonnees, 1.475.437.529 totale views – De ongekroonde koning van YouTubend Nederland. Enzo Knol. Favoriet bij de oude media en haalde dit jaar het nieuws met zijn break-up met vriendin Dee. Wees gerust: de tortelduifjes zijn inmiddels weer bij elkaar. Enzo moet hard werken voor zijn fame: dagelijks een vlog én gamevideo.

#4. Giel, Thomas en Stefan / StukTV

1.635.718 abonnees, 540.772.253 totale views – Televisie op YouTube. De jongens van StukTV voeren opdrachten “challenges” uit die het publiek bedenkt. Inmiddels mogen ze ook op TV hun ding doen.

#5. Dylan / Dylanhaegens

https://www.youtube.com/watch?v=KoiAd0enrnU
1.255.327 abonnees, 423.600.488 totale views – Mocht je rare fratsen tegenkomen in de klas, dan kunnen ze het zomaar van Dylan Haegens hebben afgekeken. Deze jongen acteert en vlogt er op een vrolijke manier op los.

#6. Mascha / Beautygloss

https://www.youtube.com/watch?v=SLc-k0nlA_s
607.657 abonnees, 264.347.076 totale views – Vlogt al sinds 2007 en is daarmee een vlogster van het eerste uur. Al 10 jaar beautytips van Mascha.

#7. Giovanni / Gio

https://www.youtube.com/watch?v=XcV2bBQK2Uw
814.274 abonnees, 236.864.000 totale views – Gio is de grootste puber in de lijst. Zijn best bekeken video’s gaan vooral over seks. Neem voor de grap een kijkje in de lijst met zijn populairste videos. Oude of nieuwe media: sex sells.

#8. Milan / DagelijksHaaDee

https://www.youtube.com/watch?v=dGhzem5-ewE
1.113.964 abonnees, 538.280.662 totale views –  Milan Knol. De broer van Enzo. Was eerder, maar Enzo had meer talent. Milan YouTube-“challenged” erop los.

#9. Rutger / Furtjuh

https://www.youtube.com/watch?v=ZSacqO_GCPw
446.939 abonnees, 94.819.395 totale views – Rutger vlogt ook al sinds 2006 en trekt inmiddels volle zalen. Nee maar echt. Deze entertainer pur sang, zullen we vast gaan terugzien op de televisie, desnoods als zanger.

#10. Markie / Gekke Markie

https://www.youtube.com/watch?v=HiZmVcxboZo
507.625 abonnees, 80.329.801 totale views – Mijn persoonlijke favoriet. Hij hoeft het niet te hebben van misleidende titels of seksueel getinte berichten. Hij bedenkt gewoon gekke dingen én voert ze uit.

Extra: Goudzoekers in YouTubeland

Wil je meer weten over wat er achter deze bijzondere wereld schuilgaat? Bekijk dan de documentaire Goudzoekers in YouTubeland voor een inkijkje in de commerciële kant van deze vloggers.

Wij hebben zo’n vak, waarbij het soms beter is als de leraar even niet onderwijst. Dat wanneer een ander aan het woord is, deze meer indruk maakt dan wanneer je zelf wéér vol enthousiasme staat te vertellen. Dit doen we door gastsprekers in de les te halen, maar eigenlijk ook gewoon door soms terug te vallen op YouTube, documentaires en regelmatig ook toffe programma’s van de NPO.

Als linkse leraar, ben ik natuurlijk fan van de NPO en indoctrineer ik mijn leerlingen daarom graag met linkse programma’s. Buiten dat, heb ik gewoon 15 toffe programma’s op een rijtje gezet (overigens met hulp van jullie):

#1. Metropolis

Buitenlandprogramma waarin lokale reporters ons hun wereld laten zien. (Handig de “In de klas”-versie.)

#2. Puberruil

Gooit al meer dan 10 jaar het leven van pubers een weekje overhoop. In deze “clash of cultures” nemen pubers een week lang elkaars leven over.

#3. Medialogica

Na slapen en werken besteden wij de meeste tijd aan het gebruik van media. Zij dienen als gids om greep te krijgen op de werkelijkheid, ze bepalen in belangrijke mate ons beeld van de werkelijkheid. Maar in hoeverre zijn ze een betrouwbare gids? Hoe verhoudt het beeld dat zij schetsen zich tot de werkelijke wereld? (Handig de “In de klas”-versie.)

#4. Wij zitten vast

Sophie Hilbrand is een half jaar te gast in één van de justitiële jeugdinrichtingen van Nederland. De jongeren die hier vastzitten zijn tussen de 12 en 24 jaar. Ze zitten in voorlopige hechtenis, zijn veroordeeld tot een straf of tot een maatregel volgens het jeugdstrafrecht.

#5. De Rechtbank

In de realityserie De Rechtbank worden rechters van de rechtbank in Utrecht gevolgd die openhartig over hun vak praten. We zien ze aan het werk bij de zittingen en voelen op die manier mee met de dilemma’s die ten grondslag kunnen liggen aan de uitspraak. Ook worden de verhalen van mensen die voor de rechter verschijnen belicht.

#6. Het Grote Racisme Experiment

Hoe komt het dat racisme altijd en overal weer de kop op steekt? Dat testen we in een bijzonder sociaal experiment onder leiding van Seyda Buurman-Kutsal.

#7. Dictator

Sociaal experiment. Acht jongeren laten zich opsluiten in een oude gevangenis, en worden geconfronteerd met een dictatuur. Blijven zij trouw aan zichzelf of zwichten zij voor de dictator?

#8. Het Instituut

Honderd mensen worden een week lang opgesloten in een voormalige kazerne in Ede: Het Instituut. Contact met de buitenwereld is gelimiteerd en alle honderd proefpersonen krijgen een gelijke behandeling: dezelfde kleding, hetzelfde eten, eenzelfde slaapplaats. Een week lang fungeren zij als proefpersonen en worden onderworpen aan tientallen psychologische, sociale en fysieke onderzoeken en experimenten. Een walhalla voor de onderzoekers. En een onvergetelijke ervaring voor de deelnemers.

#9. Van de straat

De jongeren Van de Straat krijgen het niet voor elkaar iets van hun leven te maken. Ze komen in aanraking met justitie, maken hun opleiding niet af of lachen om een baan. Steeds weer vergooien ze eigenhandig hun kans op een toekomst. Ze vullen de dag met hangen, uitgaan, veel drinken, tv-kijken en drugsgebruik. En daar hebben ze zelf schoon genoeg van. In Van de Straat gaat psycholoog en coach Kas Stuyf met de deelnemers aan de slag om hun dromen en doelen te verwezenlijken.

#10. Zondag met Lubach

Zeven dagen nieuws in dertig minuten, satirisch geremixt door Arjen Lubach. Met irrelevante verhalen van relevante gasten. Of andersom. Vanuit theater Bellevue in Amsterdam: platte inhoud en diepgravende grappen.

#11. Rot op naar je eigen land

Weinig geld, onvoldoende voedsel, slapen in een troosteloos opvangkamp of in de open lucht. Danny Ghosen laat in Rot op naar je eigen land van de EO zien hoe hard het vluchtelingenbestaan is. Zes deelnemers beginnen aan de reis die vluchtelingen afleggen, maar dan in omgekeerde richting.

#12. Vreemde tralies

Arjan Erkel bezoekt Nederlandse mannen en vrouwen die gevangen zitten in het buitenland. In een bijzondere persoonlijke ontmoeting leren we de gevangenen kennen, maar ook de gevangenis waar zij verblijven.

#13. Ajouad: kaaskop of mocro?

Openhartige egodocument waarin Ajouad El Miloudi op zoek gaat naar antwoorden binnen de Marokkaanse cultuur rondom thema’s als liefde, relaties en seksualiteit, ontspanning en uitlaatkleppen, status en imago. Maar ook het thema waarom maken sommige jonge Marokkanen radicale keuzes in geloof en misdaad? Daarbij schuwt hij het niet om taboe onderwerpen en pijnpunten te bespreken.

#14. De Hokjesman

De Hokjesman doet veldonderzoek binnen de leefwereld van aansprekende Nederlandse subculturen. Hierbij kijkt hij nadrukkelijk naar geschreven en ongeschreven wetten, regels, codes en taboes.

#15. De Trek

Kun je van een mensensmokkelaar houden? Is migratie het probleem? Of is migratie de oplossing? Wat gebeurt er met migranten nadat ze Nederland zijn uitgezet? En kent Afrika ook anti-buitenlander populisten als Donald Trump of Geert Wilders? In ‘De Trek’ reist correspondent Bram Vermeulen over het Afrikaanse continent om met de hoofdrolspelers te spreken die zelden in het debat over migratie aan het woord komen.

Wat zit er voor jou bij? En heb je zelf nog NPO-tips?

Sexting is leuk en heel spannend. En het gebeurt al jaren, ook toen er nog geen mobieltjes waren, werden er al spannende foto’s en video’s gemaakt. Deze kon je dan thuis stiekem bewaren in de kast. Maar nu gaat dat héél anders: een foto is zo gemaakt, verstuurd… en ook doorgestuurd. Oeps!

In deze les leren we leerlingen wat sexting is, wat je kunt doen als het fout gaat en hoe leerlingen zelf een manier kunnen vinden om met sexting om te gaan.

Bekijk deze opdracht op Methode M

Deze opdrachten zijn een onderdeel van Methode M, de lesmethode voor burgerschap, maatschappijleer en maatschappijkunde. Neem een gratis proeflicentie van 3 weken.

Het internet heeft een schat aan informatie. Iedereen kan er namelijk zelf informatie aan toevoegen: een website is snel opgezet en via sociale media nog makkelijker te verspreiden. Maar wie controleert deze informatie eigenlijk?

In deze les leren leerlingen wat nepnieuws is, weten ze het verschil tussen subjectief en objectief en leggen we uit hoe je kunt zien dat een nieuwsartikel betrouwbaar is.

Bekijk deze opdracht op Methode M

Deze opdrachten zijn een onderdeel van Methode M, de lesmethode voor burgerschap, maatschappijleer en maatschappijkunde. Neem een gratis proeflicentie van 3 weken.

Media kunnen niet zonder reclames. Ze vormen een belangrijke inkomstenbron voor mediabedrijven. Hoe groter de kans is dat jij door een reclame iets gaat kopen, hoe meer geld een reclame opbrengt. Reclamemakers doen er alles aan om ons te verleiden om producten of diensten te kopen.

In deze les leren leerlingen wat reclames zijn en hoe reclames ons kunnen beïnvloeden.

Bekijk deze opdracht op Methode M

Deze opdrachten zijn een onderdeel van Methode M, de lesmethode voor burgerschap, maatschappijleer en maatschappijkunde. Neem een gratis proeflicentie van 3 weken.

Een terugkerende vraag bij het bekende actieonderzoek van de lerarenopleiding maatschappijleer is hoe je de actualiteit integreert in je lessen. Er zijn zelfs prijzen uitgereikt aan dergelijke onderzoeken. Toch, Stef? 😉

Het doel is natuurlijk om een brug te slaan tussen de lesstof en de werkelijkheid buiten de schoolbanken. En hoe je het ook gebruikt (7 Days, Nieuws in de klas, Nieuwsbegrip), verschillende onderzoeksrapporten en publicaties tonen aan dat het een positieve bijdrage levert aan taalvaardigheid, mediawijsheid en burgerschap van je leerlingen.

Mijn eigen ervaring als docent maatschappijleer is dat leerlingen de lesstof eerder en beter begrijpen wanneer je de les opent met een nieuwsfeit dat aansluit bij de context van het hoofdstuk dat op dat moment besproken wordt.

Vaste prik bij de start van mijn les maatschappijleer is de ‘actualiteit van de dag’. Waar leerlingen de eerste les van het jaar je nog onbegrijpend aanstaren als je het begrip ‘actualiteit’ in je mond neemt, wordt na een maand tijd steevast de vraag gesteld wat de actualiteit van vandaag is.

Een ideaal moment om niet alleen hun maatschappelijke horizon te verbreden, maar ook om de maatschappelijke relevantie van het betreffende hoofdstuk inzichtelijk te maken door het op deze manier in een voor hen begrijpelijke context te plaatsen. Daarnaast ervaar ik dit als een prettige opening van je les.

Nu opende ik dus bijna elke les met de actualiteit van de dag en dacht na een tijd: waarom daar niet een heel jaar van maken? Het resultaat zie je in de foto hierboven.

Zo blik je telkens terug op de actualiteit van de maand en elf maanden later heb je een schooljaaroverzicht dat je samen met je leerlingen tot stand hebt gebracht. Een bijkomend voordeel: schitterend behang aan de muren van je leslokaal.

Hoe gebruik jij actualiteit in je lessen maatschappijleer? Laat het hieronder in de reacties weten!

Zoals de vaste gasten inmiddels weten, werk ik aan mijn eigen methode voor maatschappijleer. Online. Een tijdrovend karwei, maar om verschillende redenen een interessante bezigheid. Een belangrijk onderdeel van de methode is de verrijking die het internet biedt. Ik surf me de afgelopen maanden suf naar passende video’s  en daar zaten een aantal YouTube-kanalen tussen die ik niet voor mezelf wil houden:

#1. Pro Demos

Onze helden in Den Haag, hebben heel wat mooie en uiteenlopende video’s gemaakt. Binnenkijken, aandacht voor een specifiek onderwerp of een uitlegvideo. Er komen nog regelmatig nieuwe video’s bij.

#2. Politie #PRO247

Deze Rotterdamse agenten weten wel hoe je respect moet afdwingen. Zet je verhaal online. De video’s van Politie Eenheid Rotterdam maakt het werk van de politie inzichtelijk, erg leuk (en spannend) voor in de klas!

#3. vpro zondag met lubach

Lubach’s Zondag met Lubach mag ondanks de eerdere aandacht op deze blog niet ontbreken in het rijtje. Zijn toegankelijke manier van het uitleggen van maatschappelijke thema’s past prima in de les.

#4. Mediawijzer.net

Ga aan de slag met mediawijsheid met behulp van deze video’s. Een hele lijst aan handige video’s: door henzelf gemaakt of in een afspeellijst.

#5. Jeugdjournaal

Helemaal niet kinderachtig als het om een serieus onderwerp gaat: het Jeugdjournaal. De nieuwswaardige video’s van het Jeugdjournaal zijn hapklare brokken die voor een goede inleiding zorgen.

#6. Rijksoverheid

Het account van de Rijksoverheid heeft heel veel verschillende video’s – het is een chaos, maar tussen de enorme hoeveelheid video’s zitten enkele pareltjes.

Bonus: Methode M

Op het YouTube-kanaal van Methode M verzamel ik alle video’s van de methode overzichtelijk in afspeellijsten. Ook gemakkelijk als je geen gebruik maakt van de methode.

Zelf nog tips? Laat het ons weten:

Er is veel veranderd in ons medialandschap sinds ik drie jaar geleden een eerste overzicht maakte. Met de recente verkoop van SBS door Sanoma aan Talpa vindt er weer een kleine verschuiving plaats in ons medialandschap. Daarmee is de honger van John de Mol nog niet gestild. Er woedt nog een strijd om wie de Telegraaf Media Group mag inlijven. Het uitzoeken van welk merk bij welk bedrijf hoort is nog al een ingewikkeld spinnenweb, maar ik vermoed dat dit overzicht weer redelijk klopt.

NPO

Budget 2016: 816 miljoen vanuit het ministerie van OCW

De reorganisatie van Sander Dekker is achter de rug. De NPO is teruggebracht naar acht omroepen (zes omroepen en twee ’taakomroepen’: NOS/NTR). Er zijn vijf televisiezenders en vijf radiozenders.

Internet
NPO en NPO Plus (een betaalde dienst om programma’s van de publieke omroep terug te kijken)

Televisie
NPO 1, NPO 2, NPO 3, NPO Zappelin en NPO Zapp
Daarnaast hebben ze nog een divers aanbod aan online/digitale zenders zoals NPO Cultura, NPO Best, NPO Politiek en bijvoorbeeld ook BVN.

Radio
NPO Radio 1, NPO Radio 2, NPO 3FM, NPO Radio 4 en NPO Radio 5

RTL Group/RTL Nederland Holding BV

Omzet 2016: 490 miljoen (101 miljoen winst)

RTL Nederland is een dochterbedrijf van de RTL Group die in Europa opereert. John de Mol bezat tot 2012 een klein deel van de aandelen. Inmiddels zijn deze weer volledig in handen van RTL Nederland.

Internet
Buienradar, RTLXL en Videoland

Televisie
RTL 4, RTL 5, RTL 7, RTL 7 en RTL Z
Daarnaast hebben ze nog een divers aanbod aan digitale zenders, zoals RTL Crime, RTL Lounge en RTL Telekids.

Radio
RTL Lounge Radio

RTL zendt overigens nog altijd uit vanuit een Luxemburgse licentie en hoeft zich daarom niet aan de Nederlandse mediawet te houden.

Talpa Media Holding

John de Mol heeft Talpa Media verkocht aan ITV. Maar met Talpa Holding is hij nog altijd de eigenaar van televisie- en radiomerken. Ook is De Mol nog altijd actief voor Talpa Media als creatief directeur. Met Talpa Media ontwikkelen ze mediaformats. Deze kan hij nu dus nog makkelijker verkopen aan Talpa Holding/SBS Broadcasting BV/zichzelf. Van Talpa Holding bezit John de Mol 80% van de aandelen en 20% is in handen van de Rabobank. Het media-imperium van John de Mol is nog volop in beweging met een poging tot het overnemen van de Telegraaf Media Groep.

Internet
KIJK

Televisie
SBS6, Veronica, Net5 en SBS9 (SBS Broadcasting BV)

Radio (in samenwerking met TMG)
Radio 538 en Radio 10

Sanoma Media

Omzet 2016: 1,6 miljard (116 miljoen winst) 

Internet
NU.nl, Startpagina, Linda, TVGids, Scholieren.com, SchoolBANK, TVGids en WTF

Tijdschriften
Autoweek, Donald Duck, Flow, Libelle, LINDA., Story en Veronica Magazine
Plus geven ze de televisiegidsen van diverse omroepen uit. (VARAGids, Avrobode etc.)

De Persgroep NV

Omzet 2016: 1,3 miljard (101 miljoen winst) 

Internet
Intermediair.nl, Tweakers.net en Autotrack.nl

Televisie
AT5 (33% van de aandelen)

Radio
Q-music

Kranten
Het Parool, Trouw, AD en De Volkskrant
Plus diverse grote regionale kranten (Brabants Dagblad, BN/De Stem etc.) en een aantal grote Belgische kranten (Het Laatste Nieuws, De Morgen).

Mediahuis NV

Omzet 2016: 398,5 miljoen (21,6 miljoen winst)

Deze Vlaamse krantenuitgever heeft grote Belgische kranten als Het Nieuwsblad, De Standaard en het Gazet van Antwerpen. Daarnaast is het bedrijf in strijd gewikkeld met Talpa Media Holding om de Telegraaf Media Groep over te nemen.

Kranten
NRC Handelsblad

Telegraaf Media Groep

Omzet 2016: 421 miljoen (1,6 miljoen winst)

Internet
Dumpert, Geenstijl, Relatieplanet.nl en Speurders.nl

Kranten
Telegraaf en Metro
Plus diverse regionale kranten (Noordhollands Dagblad, Westfries Weekblad etc.)

Radio (in samenwerking met Talpa Media Holding)
Sky Radio en Radio Veronica

Slotconclusie

De grootste verschuivingen zitten bij De Persgroep en Sanoma. De Persgroep heeft in 2015 Wegener opgekocht en neemt daarmee een zeer groot stuk uit het taart die krantenland heet. Wanneer de TMG overgaat naar het Vlaamse Mediahuis, zijn er in Nederland en België nog slechts twee grote krantenuitgevers: De Persgroep en Mediahuis.

Sanoma heeft met de verkoop van een groot aantal tijdschriften (Playboy, Grazia, Nieuwe Revu), plus de resterende aandelen aan Talpa, zijn terrein nog meer verplaatst naar online. De samenwerking met Talpa zal vermoedelijk gehandhaafd blijven, waardoor de huidige kruisbestuiving van de verschillende merken zal blijven (SBS en NU.nl zenden beide Champions League wedstrijden uit bijvoorbeeld) bestaan.

Vermoedelijk zal bij het volgend overzicht nog meer de focus liggen op online merken. Deze zijn natuurlijk een stuk mondialer (Google, Facebook, FOX, Netflix etc.), waardoor je je af kunt vragen hoe Nederlands de meest populaire mediamerken nog zullen zijn.

We zijn met 17 miljoen mensen in Nederland. We kunnen niet allemaal beslissen over wat er in Nederland gebeurt. Toch hebben we invloed op de regels die er in Nederland zijn. Dat heet democratie.

In deze les leren we leerlingen wat democratie is, wat volksvertegenwoordigers doen en waarom Nederland een indirecte democratie heeft.

Bekijk deze opdracht op Methode M

Deze opdrachten zijn een onderdeel van Methode M, de lesmethode voor burgerschap, maatschappijleer en maatschappijkunde. Neem een gratis proeflicentie van 3 weken.

De belangrijkste wetten van Nederland staan in de Grondwet. Iedereen, ook de koning of de minister-president, moet zich aan de Grondwet houden.

In deze les leren we leerlingen wat de grondwet is, waarom deze belangrijk is en welke grondrechten we in Nederland hebben.

Bekijk deze opdracht op Methode M

Deze opdrachten zijn een onderdeel van Methode M, de lesmethode voor burgerschap, maatschappijleer en maatschappijkunde. Neem een gratis proeflicentie van 3 weken.